Interventie

Een korte interventie vanuit de huisartsenpraktijk al dan niet volgend op opportunistische screening. Een korte interventie bestaat gewoonlijk uit een sessie met huisarts of praktijkverpleegkundige van 10-15 minuten met een paar follow-up sessie van 3-5 minuten. Korte interventies zijn gericht op het verbeteren van de alcohol inname van zware drinkers zonder de diagnose alcoholafhankelijkheid. (Rehm & Barbosa, 2018). Er is hier nog geen sprake van alcohol gerelateerde problematiek. Dit betekent dat onder de korte interventie zoals hier bedoeld wordt niet de behandeling van alcohol afhankelijkheid of misbruik valt (Barbor & Higgings-Biddle, 2001).

Effectiviteit

In 2014 is er een systematisch review uitgevoerd van systematische reviews (Alvarez-Bueno et al., 2015). Het onderzoek richtte zich op zware drinkers die echter niet alcohol afhankelijk zijn. Zeven studies gepubliceerd tussen 1999 en 2011 werden in de analyse opgenomen, zes meta-analyses en één systematisch review. De conclusie van deze studie luidt dat korte interventies een gematigd effect hebben op het reduceren van alcohol consumptie, een vermindering van 2-8 standaardglazen per week )één standaardglas beval 10 gram zuivere alcohol) onder excessieve drinkers of mensen die excessieve hoeveelheden alcohol tot zich nemen. Alcoholverslaving was een exclusiecriterium. Als gevolg van de interventie neemt het aantal mensen risicodrinker af, OR 1,55 (1,27-1,90). Het aantal drinkers dat alcohol drinkt beneden de gangbare risico limiet neemt toe, de OR varieert in de verschillende studies uit deze systematische review tussen 2.32-2.6.  Korte interventies met meerdere follow-up sessies of contacten zijn het meest effectief.

Kosteneffectiviteit (in € 2017)

Een systematisch review van 23 studies over de kosteneffectiviteit van screening en een korte interventie toont dat er sterk bewijs is dat deze interventie een kosteneffectieve optie is om in te zetten bij alcohol misbruik (Angus et al., 2014).  De IKER varieerde van kostenbesparend tot gemiddeld € 5600 per QALY.

Een Deense economische evaluatie laat zien dat er een kans van 60% is dat een korte interventie kostenbesparend is (Holm et al., 2014). De analyse is gedaan vanuit het gezondheidszorg perspectief en er is gedisconteerd met 3% voor zowel kosten als effecten. De sensitiviteitsanalyse toont dat de uitkomst robuust is.

Een Nederlandse systematische review naar de kosteneffectiviteit van verschillende typen interventies voor verslaving aan alcohol en drugs laat zien dat kortdurende interventies gericht op alcoholverslaving kostenbesparend zijn of een IKER hebben die ruim beneden de in Nederland gehanteerde drempelwaarde van € 20.000 ligt (Suijkerbuijk et al., 2015).

Een economische evaluatie waarin de kosteneffectiviteit werd bepaald van een nationaal programma van screening en korte interventie in heel Europa, laat voor de Nederlandse situatie zien dat dit programma kostenbesparend is vergeleken met het niet inzetten van het programma (Angus et al., 2017). De studie is gedaan vanuit het perspectief van de gezondheidszorg en er is gedisconteerd voor kosten en effecten met 3,5%. De sensitiviteitsanalyse toont dat dit resultaat voor Nederland robuust is.

Referenties

Alvarez-Bueno C, Rodriguez-Martin B, Garcia-Ortiz L, Gomez-Marcos MA, Martinez-Vizcaino V. Effectiveness of brief interventions in primary health care settings to decrease alcohol consumption by adult non-dependent drinkers: a systematic review of systematic reviews. Prev Med, 2015;76 Suppl:S33-8.

Angus C, Latimer N, Preston L, Li J, Purshouse R. What are the Implications for Policy Makers? A Systematic Review of the Cost-Effectiveness of Screening and Brief Interventions for Alcohol Misuse in Primary Care. Frontiers in psychiatry, 2014;5:114.

Angus C, Thomas C, Anderson P, Meier PS, Brennan A. Estimating the cost-effectiveness of brief interventions for heavy drinking in primary health care across Europe. Eur J Public Health, 2017;27:345-51.

Barbor T, Higgings-Biddle JC. Brief Intervention - For hazardous andnharmful drinking:  : a manual for use in primary care Geneve: World Health Organization, 2001.

Holm AL, Veerman L, Cobiac L, Ekholm O, Diderichsen F. Cost-effectiveness of preventive interventions to reduce alcohol consumption in Denmark. PLoS One, 2014;9:e88041.

Rehm J, Barbosa C. The cost-effectiveness of therapies to treat alcohol use disorders. Expert Rev Pharmacoecon Outcomes Res, 2018;18:43-9.

Suijkerbuijk AW, van Gils PF, Greeven PG, de Wit GA. [Cost-effectiveness of addiction care]. Tijdschrift voor psychiatrie, 2015;57:498-507.